هفته گذشته امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در نشست شورای امنیت در مورد وضعیت افغانستان اظهار داشت ایران میزبان بیش از پنج میلیون افغان است و این تعداد مهاجر کشور ایران را به یکی از بزرگترین کشورهای میزبان مهاجرین افغان تبدیل کرده است.
هرچند این آمار شاید کاملاً دقیق نباشد و حتی برخی منابع تعداد افاغنه مقیم ایران را حتی تا ۸ میلیون نفر هم برآورد کرده اند ولی قطعاً برآورد جمعیت حدود ۵ تا ۷ میلیون نفر افاغنه ساکن در ایران چندان دور از واقعیت نیست و جمعیت مهاجرین افغان در همین حدود می تواند باشد.
در این بین برخی استان ها به دلایل قانونی یا میزبان این مهاجرین نیستند و یا اینکه تعداد کمی از مهاجرین افغان در آنها حضور دارند و برخی استان ها مانند تهران،خراسان رضوی،اصفهان و فارس و کرمان نیز بیشترین سهم از میزبانی مهاجرین افغان را دارند و در این بین استان تهران به تنهایی میزبان بیش از نیمی مهاجرین افغان ساکن در ایران است.
البته پراکندگی مهاجرین افغان در همه جای این استان کوچک نیز به یک اندازه نیست و شهرستان هایی مانند دماوند،قرچک،ورامین،پاکدشت،پیشوا،شهریار و رباط کریم به عنوان اصلی ترین مراکز اقامتی این عزیزان می باشند و در این بین شهری مانند آبسرد دماوند نیز قطعاً یکی از بیشترترین و متراکم ترین جمعیت افاغنه را دارا می باشد و اگر کمی واقع بین باشیم باید قبول کنیم که دیرزمانی است آبسرد ما رسماً تبدیل به یک شهر با جمعیت اکثراً افغانی (افغانی نشین) تبدیل شده و در واقع شهر آبسرد تبدیل به یک کمپ آزاد برای مهاجرین افغان شده است.
هم اکنون ۷۵ درصد جمعیت دانش آموزی شهر آبسرد و روستاهای تابعه را مهاجرین افغان تشکیل می دهند و بیش از ۷۰ درصد فضاهای مسکونی شهر آبسرد و روستاهای تابعه به مهاجرین افغان اختصاص یافته و ایرانیان جهت یافتن خانه اجاره ایی حتی توان رقابت با مستاجران افغان را ندارند.
اما جامعه مهاجرین افغان چرا در این حجم بالا جذب ایران و استان تهران و مناطقی نظیر آبسرد شده اند؟
جدا از عوامل اقتصادی و وجود فرصت های شغلی بیشمار برای مهاجرین افغان در استان تهران ، ریشه های فرهنگی و مذهبی یکسان بین ایرانیان و این مهاجرین نیز بی تاثیر نبوده و خواه ناخواه باعث جذب حداکثری مهاجرین افغان به این استان و مناطقی نظیر آبسرد شده است .
تقریباً ۸۰ درصد مهاجرین افغان ساکن در منطقه آبسرد دماوند و روستاهای اطراف را مهاجرین هزاره شیعه و فارس زبان تشکیل می دهند که اصولاً بیشترین قرابت فرهنگی،مذهبی و زبانی را با مردم ایران داشته و احتمالاً دلیل جذب سریع این مهاجرین در جامعه محلی آبسرد نیز همین قرابت و یکسانی فرهنگی،زبانی و مذهبی می باشد ضمن اینکه بیشترین مهاجرین افغان ساکن در آبسرد از ولایات مرکزی افغانستان و بویژه ولایات دایکندی و غور و تا حدودی هرات و فاریاب می باشند و بیشتر این مهاجرین بصورت گروهی و طائفه ایی به منطقه ما مهاجرت کرده اند و در منطقه ما تشکیل کلونی و جامعه محلی داده اند و در موردی حتی کل جمعیت یک روستا همه با هم به آبسرد مهاجرت کرده اند و همان روستا را این بار در آبسرد دماوند شبیه سازی کرده اند!
حال سئوال اینجاست که چرا این مهاجرین در این حجم گسترده راهی ایران و مشخصاً استان تهران و شهر ما شده اند؟
نرخ تورم در کشور افغانستان تحت سلطه طالبان حدود ۹ درصد است که این رقم تقریباً یک چهارم نرخ تورم رسمی و تقریباً یک دهم نرخ تورم غیررسمی کشور ایران می باشد.
از نظر امنیتی نیز هر چند هنوز بسیاری از نقاط کشور افغانستان گرفتار جنگ و خونریزی است ولی در مجموع اوضاع امنیتی این کشور آنچنان که برخی رسانه ها عنوان می کنند ناگوار نیست و طالبان حداقل از نظر امنیتی نسبتاً موفق عمل نموده.
از نظر فرهنگی نیز حکومت طالبان خواه ناخواه مجبور به تعدیل سیاست های فرهنگی خود است و همین الان هم این گروه در بسیاری از موارد خود را با واقعیت های حال جامعه افغانستان تطبیق داده و دست از سختگیری های بی مورد برداشته و در آینده نیز بیش از پیش مجبور به تساهل و تعدیل سیاست های فرهنگی خود خواهد بود .
پس به چه علت جامعه افغان تمایلی به ماندن در افغانستان ندارند و تقریباً نیمی از جمعیت این کشور آواره کشورهای مختلف شده اند؟
واقعیت این است که جامعه افغانستان به مهاجرت به عنوان اولین و آخرین راهکار حل مشکلات خود نگاه می کند!
هر چند به علت عدم اجرای طرح سرشماری در کشور افغانستان آمار دقیقی از جمعیت این کشور در دسترس نیست ولی ظاهراً نصف جمعیت این کشور بصورت مهاجر در سایر کشورها حضور دارند و این مهاجرین از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس گرفته تا جنوب شرق آسیا و اقیانوسیه و از جنوب اروپا تا شمالی ترین نقاط قاره آمریکای شمالی پراکنده هستند و به عبارتی هر کجا که کار و رفاه نسبی باشد قطعاً مهاجر افغان نیز وجود دارد.
هر چند درک علت این مهاجرت گسترده چندان سخت نیست ولی واقعاً این سئوال برای هر شخصی پیش می آید که این همه انقطاع و جدائی یک ملت از سرزمین مادری خود واقعاً چگونه ممکن است؟درست است که سرزمین افغانستان سالهای متمادی اسیر جنگ و ناامنی و عدم ثبات سیاسی بوده ولی آیا شهروندان این کشور هیچ مسئولیتی در قبال سرزمین و فرهنگ خود ندارند؟
اگر مساله مهاجرت گسترده افغان ها پس از تسلط طالبان بر آن سرزمین اتفاق می افتاد شاید این مساله توجیه پذیر بود ولی واقعیت این است که این موج مهاجرت شهروندان افغان به خارج بیش از ۴۰ سال است که بدون وقفه ادامه دارد و حتی آن زمان که ثبات سیاسی در این کشور حاکم بود نیز شهروندان افغان تمایلی به اقامت در کشور خود نداشتند!
ظاهراً دلیل اصلی مهاجرت افاغنه چیزی فراتر از ناامنی و حتی تبعیض های قومی و نژادی و مذهبی است و همه اقوام در آن سرزمین دلیلی برای مهاجرت به اقصی نقاط دنیا دارند و از پشتون و هزاره و تاجیک و ازبک گرفته تا ترکمن و نورستانی و هراتی همه و همه خود را قربانی شرائط بد افغانستان سزاوار مهاجرت می دانند و به همین دلیل هر لحظه آماده مهاجرت هستند و این در حالی است که شاید اگر مردم آن سرزمین اندکی تعلق خاطر به سرزمین خود داشتند شاید امروز گرفتار این همه مصیبت نبودند و برای لقمه ایی نان اینگونه آواره دنیا نمی شدند و عاقبت کار نیز طالبان بر آنها مسلط نمی شد!
وقتی دولت به فکر مملکت نیست و کشور را گروگان فاطمیون کرده است خود مردم باید افاغنه را از ایران بیرون کنند
با سلام
خوب این دیدگاه یک مقدار تند و غیر عملی است
مردم راساً توانایی اخراج پناهندگان را ندارند و از نظر اخلاقی هم این کار شدنی نیست
راه صحیح غربالگری مهاجرین و پذیرش پناهندگان سیاسی و طرد پناهندگان اقتصادی یا همان مهاجرین در جستجوی کار و یا حداقل گلچین کردن نیروی کار ماهر و طرد مهاجرین فاقد مهارت است
البته برخی از این مهاجرین افغان افراد ادیب و صاحب هنری در افغانستان بودند که پس از تسلط طالبان به ناچار آواره شدند و اینها نیز باید ساماندهی شوند
ولی قاچاقچی و اشرار فراری از افغانستان باید طرد شوند که این مهم نیز فقط از دست حکومت ساخته است
افغانی فقط به شکم (خوردن)و پایین تنه (شهوترانی و توله پس انداختن)فکر میکند وطن و کشور دیگه معنی ندارد برای افغانی
تو ایران فقط ادای عشق به افغانستان را در میاورند برای مظلوم نمایی و چاپیدن ایرانی ها
بله
متاسفانه اغلب مهاجرین افغان در جستجوی کار و زندگی بهتر و بهره گرفتن از یارانه ها راهی سایر نقاط دنیا می شوند و بدتر آنکه در حال اشغال بدون جنگ و خونریزی کشورهایی مانند ایران هستند
استقرار یک دولت فراگیر دموکراتیک و قوی در افغانستان به نفع مردم تمام دنیا استهر چند خیلی از دولت ها به این نفع عمومی چندان اعتقادی ندارند