پیش بینی میان مدت و بلند مدت هواشناسی در تمام نقاط دنیا حتی با وجود ابررایانه های فوق العاده پیشرفته با ضریب بالایی از خطا مواجه هستند بویژه آنکه در سالهای النینو به علت قدرت گرفتن جریانات اقیانوسی رفتارهای جوی تا حد زیادی غیرقابل پیش بینی شده و به همین دلیل پیش بینی های بلند مدت در چنین سالهایی فوق العاده مشکل و پر خطا می گردد.
امسال نیز با توجه به شروع پدیده النینو در اقیانوس آرام و رسیدن تدریجی آثار این پدیده به غرب اقیانوس هند و منطقه جنوب آسیا ، فلات ایران نیز شاهد تغییراتی در آب و هوا بویژه در اواخر تابستان خواهد بود.
حال به تشریح وضعیت کلی آب و هوا در شش ماه آینده با تمرکز بر بخش شرقی دامنه های جنوبی البرز می پردازیم:
بهار ۱۴۰۲:اندکی گرم و کم بارش
بهار سال ۱۴۰۲ تحت تاثیر پدیده النینو از نظر دمایی نسبت به سالهای قبل بطور میانگین حدود ۲ تا ۳ درجه گرمتر از نرمال و از نظر بارشی نیز متاسفانه حدود ۵ تا ۱۰ درصد کم بارش تر از حالت نرمال می باشد لذا به دلیل همین گرما و کم بارشی می توان گفت که بهار امسال چندان طولانی نخواهد بود و تابستان در منطقه آبسرد حدود یک تا دو هفته زودتر از حالت نرمال شروع خواهد شد و احتمالاً اولین موج گرم تابستان سال جاری را ما در هفته آخر خردادماه خواهیم داشت.
البته کم بارشی بهار امسال به معنی مطلق عدم بارش نیست بلکه به معنی بی نظمی بارش ها و تغییر رژیم بارشی از بارش های ملایم و مستمر بهاری به بارش های رگباری همراه با توفان تندری می باشد لذا در نیمه دوم اردیبهشت و نیمه اول خرداد خطر تگرگ بویژه در مناطق کوهپایه ایی باغات و محصولات سر درختی را تهدید می نماید.
تابستان ۱۴۰۲:گرمتر از نرمال و مستعد توفان و رگبار
ذات تابستان با گرما و حرارت آمیخته است و تابستانی که گرم نباشد قاعدتاً تابستان نیست ولی امسال تحت تاثیر پدیده النینو هوا بطور میانگین بین ۳ تا ۵ درجه گرمتر از نرمال می باشد و امسال تابستانی واقعاً گرم را خواهیم داشت ولی نکته قابل توجه ، فراهم بودن شرائط برای بارش های رگباری و توفان های گاه و بی گاه عصرگاهی بویژه در ارتفاعات در نیمه دوم تیرماه و نیمه اول مردادماه می باشد که حتی می تواند در ارتفاعات سبب وقوع سیلاب نیز شود.
البته شدت این بارش ها همانند بارش های نیمه اول مردادماه سال گذشته نبوده و می توان بارش های تابستانه امسال را با بارش های تابستانه سال ۹۴ مقایسه کرد.
نکته مهم دیگر افزایش ضریب بارش ها در نیمه دوم شهریورماه و به عبارت بهتر شروع زودهنگام پائیز در آبسرد دماوند می باشد.
پائیز ۱۴۰۲:شروع زودهنگام و بارش های پر نوسان
همانگونه که گفته شد پائیز امسال از اواسط شهریورماه در منطقه آبسرد شروع خواهد شد و هوا اندکی زودتر از نرمال خنک می گردد و به احتمال زیاد جریانات بارشی نیز از اواسط شهریورماه در منطقه ما تقویت می گردند ولی نکته قابل توجه نوسان در بارش ها و ایجاد دوره های متناوب چند هفته ایی خشک و مرطوب در طی پائیز و دمای بالاتر از میانگین فصلی بویژه در نیمه اول پائیز می باشد.
به عبارت بهتر هر چند دمای هوا از اواسط شهریورماه کاهش خواهد یافت ولی برخلاف سال های قبل این کاهش دما با شیب بسیار ملایم به سمت دماهای زمستانی خواهد رفت و احتمالاً تا اواخر آبان خبری از یخبندان های شدید شبانه نخواهد بود و به همین دلیل بارش برف در منطقه ما از دهه دوم آذرماه شروع خواهد شد و ما پائیزی ملایم و انشاء الله خوش بارش( به شکل بارش باران) را در طی مهر و آبان خواهیم داشت.
یادآوری این نکته ضروری است که به علت فاصله زمانی بسیار زیاد تا پائیز ضریب خطای پیش بینی بویژه از ابتدای آبان به بعد بسیار زیاد می باشد ولی آنچه که از الگوهای سنواتی استنباط می گردد پائیز امسال زودرس و نسبتاً پر بارش می باشد.
همچنین در خصوص زمستان سال ۱۴۰۲ اغلب منابع معتبری هواشناسی تا این زمان هیچگونه پیش بینی ارائه نداده لذا برای اطلاع از وضعیت دما و بارش در زمستان باید تا نیمه تابستان سال جاری منتظر ماند.