چه درختی نکاریم…؟

یکی از مقاله های پر بازدید این پایگاه خبری مطلبی تحت عنوان «چه درختی بکاریم؟» است که به عنوان یک مطلب کاربردی و راهنمای کاشت درخت در منطقه آبسرد مورد توجه خاص مخاطبان گرامی بوده ولی ظاهراً آن مطلب نیازمند یک مطلب تکمیلی تحت عنوان «چه درختی نکاریم» یا به عبارت بهتر«در منطقه آبسرد چه درختی نکاریم؟» می باشد چرا که در بسیاری از موارد مشاهده می شود که مالکین محترم ویلاها بدون توجه به مقتضیات اقلیمی شهر آبسرد اقدام به خرید و کاشت برخی از گیاهان نموده که متاسفانه به دلایلی نظیر ناسازگاری آن گیاهان با دمای هوا،رطوبت و یا ارتفاع از سطح دریا این گیاهان از بین می روند لذا با توجه به اهمیت این مساله این مطلب را به این موضوع اختصاص دادیم:

۱- مرکبات؛زیبا اما کاملاً نامناسب
بطور کلی انواع گونه های مرکبات مخصوص مناطق دارای آب و هوای گرم و تا حدودی مرطوب می باشند و اصلاً مناسب مناطق سردسیر و خشک نظیر آبسرد نمی باشند.
ضمن آنکه انواع درختان مرکبات بیشتر از اینکه نیازمند آب و هوای مرطوب باشند به آب و هوای گرم در تمام طول سال و بویژه فصل زمستان نیاز دارند و دمای زیر صفر زمستان و پوشش برف می تواند این نوع درختان را از ریشه خشک کند.

۲-درختان گرمسیری و همیشه بهار
درختان گرمسیری نظیر انواع نخل ها و گیاهان تروپیکال(استوائی) و همچنین انواع گیاهان همیشه بهار به هوای گرم و دمای بالای ۱۰ درجه بالای صفر نیاز دارند و دماهای کمتر از ۱۰ درجه بالای صفر حتی برای مدت کوتاه هم می تواند این گیاهان را از بین ببرد.
البته انواع نخل ها و دازها(نخل وحشی پهن برگ یا بادبرنی پاکوتاه) این امکان را دارند که در صورت محفوظ شدن بوسیله کیسه پلاستیکی سرمای زمستان را دوام بیاورند که با توجه به کوتاه بودن فصل گرما و دوره رشد در منطقه آبسرد قاعدتاً و هزینه بالای نگهداری اینگونه گیاهان ،کاشت آنها چندان مقرون به صرفه نمی باشد.
همچنین گیاهان استوائی معمولاً در ارتفاع کم از سطح دریا و در شرائط رطوبت بالا قابل رشد و نمو دارند و کاشت اینگونه گیاهان در منطقه ما تقریباً امکانپذیر نمی باشد.

۳- گوجه سبز،زردآلو و بادام
شاید نام بردن از این دو گیاهان در این لیست عجیب بنظر برسد ولی قبول کنید که کاشت تجاری درختان گوجه سبز و انواع زردآلو و بادام در منطقه ما یک ریسک بسیار بزرگ است و شانس به بار نشستن این سه نوع درخت در منطقه ما فوق العاده پائین است و علت آن هم گل دهی بی موقع این گونه های گیاهی و آسیب پذیری بالای این درختان در مقابل باد و سرمازدگی می باشد.
زمان شکوفه زنی درختان بادام و زردآلو معمولاً قبل از آخرین موج سرمای بهاره می باشد و اغلب شکوفه های بادام و زردآلو در مناطق کوهپایه ایی در اثر سرما از بین می روند.همچنین آسیب پذیری شکوفه های گوجه سبز در مقابل باد و سرما بسیار زیاد است و معمولاً گوجه سبز منطقه ما هیچگاه به بازار نمی رسد!
هر چند بادام دیرگل که ویژه مناطق کوهستانی می باشد در این بین یک استثناء است ولی تهیه نهال چنین درختی در منطقه ما خود یک معضل برای باغداران می باشد و اغلب نهال فروش های منطقه نهال بادام عادی را به عنوان بادام دیرگل می فروشند که این خود یک خسارت مضاعف به باغداران می باشد.

۴-کاج تهران
هر چند انواع درختان کاج در منطقه ما سازگاری بسیار بالایی از خود نشان می دهند ولی به علت سرمای هوا عمر درختان کاج و مشخصاً کاج تهران در منطقه ما بسیار پائین است لذا گزینه بهتر برای این منطقه درختان سرو می باشد.
البته بسیاری از افراد از آنجا که فرق درختان خانواده های سرو و کاج را نمی دانند به جای درخت سرو انواع کاج را انتخاب می کنند حال آنکه درخت سرو از خانواده فلس برگیان و کاملاً سازگار با اقلیم منطقه ما می باشد ولی کاج ها از خانواده سوزنی برگان و ناسازگار با اقلیم منطقه ما می باشند.
ضمناً انواع کاج های نوئل هر چند با شرائط سرما سازگار هستند ولی به خشکی هوا حساس بوده و در منطقه ما به سرعت از بین می روند.
همچنین کاج تهران که مخصوص مناطق گرم و خشک است در منطقه ما به سرعت دچار آسیب شده و از بین می روند.

البته کاج سدروس(طاووسی) در این زمینه استثناء بوده و مشروط به کاشته شدن در محل های محفوظ از باد شدید، سازگاری بالایی را از خود نشان داده و می تواند رشد خوبی در منطقه آبسرد داشته باشد.

لازم به توضیح است انواع سرو نقره ایی و زربین به علت سازگاری بسیار بالا با اقلیم منطقه ما گزینه مناسبی برای کاشت در دشت های شرقی دماوند می باشد.

۵-اکالیپتوس
هر چند اکالیپتوس به عنوان یک درخت بسیار سازگار با اقلیم های خشک می باشد ولی به علت حساسیت به سرما به هیچ عنوان برای منطقه ما مناسب نیست و معمولاً با اولین سرمای زیر صفر از بین می رود.

۶- انار،زیتون و انجیر
این درختان ویژه مناطق گرم و معتدل مدیترانه ایی بوده و هر چند توان تحمل تابستان های بسیار گرم و خشک را دارند ولی در مقابل سرمای شدید زمستان و دمای یخبندان و بارش برف بسیار حساس بوده و دچار آسیب می گردند.
البته در این بین زیتون فوق العاده به سرما حساس بوده و انار و انجیر نیز هر چند به علت خزان پذیر بودن تحمل خوبی در مقابل سرما دارند ولی سرمای سخت و یخبندان مداوم و بادهای سرد بویژه در سرمای بهاره موجب خشک شدن شاخه های این درختان و کاهش قابل توجه باردهی آنها شده و در سرماهای سخت نیز این درختان از تنه دچار آسیب جدی می شوند.

و سخن آخر اینکه:
در هنگام انتخاب درختان برای کاشت حتماً به مقتضیات اقلیمی منطقه توجه کنید و به جای معیار قرار دادن ویژگی های زیباشناختی، به سازگاری اقلیمی آنها توجه نمائید.