ظاهراً کابوس همه گیری های خطرناک پایان ندارد و هر روز یک بیماری کشنده و خطرناک جدید همه گیر می شود.
درست در زمانی که شیوع سویه های جدید بیماری کووید یا همان کرونا در بخش های گسترده ایی از آمریکای شمالی،اروپا و آسیا به بالاترین میزان خود از سال ۲۰۲۱ رسیده و خاورمیانه درگیر با دو همه گیری کرونا و تب دنگی است ،سویه جدید و البته بسیار خطرناک ویروس آبله ام (ام پاکس) از مرکز آفریقای استوایی خود را برای فتح کره خاکی آماده می کند.
این ویروس که پیش‌تر با نام آبله میمونی شناخته می‌شد، سال ۱۹۵۸به‌دنبال شیوع بیماری‌هایی «شبیه به آبله» در میمون‌ها شناسایی شد، اما بعدتر دانشمندان گفتند که منشا آن ممکن است از جوندگان باشد و نام این بیماری به دلیل نادرستی و انتساب اشتباه آن به میمون ها، به «آبله ام» یا «ام پاکس» تغییر یافت.
سازمان جهانی بهداشت روز چهارشنبه [۱۴ اوت، ۲۴ مرداد] در پی افزایش تعداد مبتلایان به آبله ام هم در آفریقا و هم در قاره‌های دیگر، وضعیت اضطراری بهداشتی جهانی اعلام کرد.
آبله ام (ام‌پاکس) از خانواده ویروس‌های آبله است اما علائم ملایم‌تری مانند تب، لرز و دردهای بدنی ایجاد می‌کند. در افرادی که به علائم جدی‌تر دچارند ممکن است ضایعات مشخصی روی صورت، دست‌ها، سینه و اندام تناسلی‌شان ایجاد شود.
این هفته، تدروس ادانوم گبریسوس، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت، ظهور و گسترش نوع جدیدی از ویروس آبله ام را «بسیار نگران‌کننده» توصیف کرد.
او ضمن بیان نگرانی‌‌اش درمورد گسترش ویروس در سراسر مرزهای بین‌المللی گفت: «روشن است که برای متوقف کردن این همه‌گیری‌ها و نجات جان‌ها واکنش بین‌المللی هماهنگ ضروری است.»
اکنون دو مورد در خارج از آفریقا گزارش شده است – یکی در سوئد و دیگری در پاکستان و نکته جالب اینجاست که بیمار پاکستانی اصلاً سفری به آفریقا نداشته و ظاهراً در دبی به این بیماری مبتلا شده لذا قطعاً افراد ناقلی خارج از آفریقا و احتمالاً در دبی حضور دارند!
تنها در سال جاری، بیش از ۱۷ هزار مورد آبله ام و ۵۲۴ مرگ و میر در آفریقا گزارش شده است، که بیش از ۹۶ درصد مرگ‌ها در جمهوری دموکراتیک کنگو رخ داده‌اند. این دومین بار در دو سال اخیر است که سازمان جهانی بهداشت در مورد این ویروس، که اولین بار در سال ۲۰۲۲ توجه جهانی را به خود جلب کرد، نگرانی عمیقی ابراز کرده است.
اعلام وضعیت اضطراری سازمان بهداشت جهانی با این هدف صورت گرفته است که سازمان‌های حامی مالی و کشورها اقدامی انجام دهند. اما پاسخ جهانی به اعلامیه‌های قبلی نابسامان و مغشوش بود و این موضوع خود جای نگرانی بسیاری را بوجود آورده و شرایطی مشابه آنچه ما در طی سال های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ در همه گیری کرونا با آن مواجه بودیم را بوجود آورده.
آفریقا از ابتدای سال تاکنون با بیش از ۱۸ هزار و ۷۰۰ مورد مشکوک یا تایید شده از بیماری‌ام پاکس مواجه شده است که ۱۲۰۰ مورد آن در یک هفته اخیر ثبت شده است.
هر چند که ام پاکس بیش از چند دهه است که شناخته شده و تا چندی قبل این بیماری در کنار بیماری های کنترل شده ایی نظیر آبله معمولی و آبله مرغان طبقه بندی می شد ولی سویه جدید این بیماری به نام Clade ۱b مسری‌تر و مرگبارتر است و موجب شد سازمان جهانی بهداشت وضعیت اضطراری بهداشتی بین‌المللی اعلام کند.
با این حال فعلاً این بیماری در قاره آفریقا و مشخصاً در قلب جنگل های بارانی آفریقای استوایی در حال تاخت و تاز است و در آن منطقه نیز جمهوری دموکراتیک کنگو بیشترین موارد ثبت شده را دارد و تمامی ۲۶ استان آن مواردی از بیماری را گزارش کرده‌اند و خوشبختانه در خارج از قاره سیاه موارد زیادی یافت نشده ولی راه های سرایت زیاد و آسان این بیماری (بویژه از طریق هوا) و سیاست های ناهماهنگ جهانی این نگرانی جدی را بوجود آورده که در ماه های آینده و با سرد شدن هوا در نیمکره شمالی این بیماری در مناطق سردسیر زمین نیز طغیان نماید.
سازمان جهانی بهداشت به همراه سازمان‌های غیردولتی در تلاش برای افزایش تولید واکسن و مهار این بیماری‌اند ولی ظاهراً این بیماری درمان خاصی نداشته و بهترین راه جهت جلوگیری از یک همه گیری جدید؛ پیشگیری و رعایت پروتکل های بهداشتی می باشد.