بنا بر نظر کارشناسان بخش کشاورزی سند دار شدن اراضی کشاورزی میتواند مزایای بسیاری برای کشاورزان داشته باشد که از مهمترین آنها میتوان به تثبیت مالکیت، حفظ کاربری اراضی کشاورزی، هویتدار شدن زمین کشاورزی، اخذ تسهیلات مالی، امکان نظارت و حمایت در بخش کشاورزی، منزلت بخشی به کشاورزی و کشاورزان، کمک به برنامه ریزی برای کشاورزی اشاره کرد.
بنا براعلام مدیرکل دفتر مهندسی و حد نگاری اراضی سازمان امور اراضی کشور تاکنون برای ۶ میلیون و ۵۹۴ هزار هکتار از اراضی کشاورزی یعنی ۴۲ درصد سند صادر شده و ۵۸ درصد اراضی همچنان بدون سند هستند.
گفته می شود که موانع و چالشهای بسیاری برای سند دار شدن اراضی کشاورزی وجود دارد که از جمله این موانع میتوان به سنگینی و گستردگی کار و تاخیر در صدور سند، عدم همکاری برخی از مالکان به دلیل مشکلات حقوقی، عدم هماهنگی دستگاههای مربوطه برای شروع کار ، وجود نواقص در سامانههای یکپارچه و شفاف سازی فرآیند کاری بعد از انجام طرح و قوانین دستوپاگیر اشاره کرد. این موارد باعث میشود کشاورزان تمایلی برای دریافت سند نداشته باشند.
آن طور که کارشناسان میگویند سند دار کردن اراضی کشاورزی اقدامی فرادستگاهی است و تمام دستگاههای مربوطه باید همزمان وارد میدان شوند تا بتوان در بازه ۱۰ ساله برای همه اراضی کشاورزی سند صادر کرد.
فرآیند سند دار کردن اراضی کشاورزی چگونه است؟
ابتدا کشاورزان و مالکان اراضی کشاورزی باید به سامانه ثبت الکترونیک پذیرش درخواست صدور سند مالکیت (موضوع قانون تعیین تکلیف و وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی) به نشانی اینترنتی sabtemelk.ssaa.ir مراجعه و درخواست اولیه خود را ثبت کنند.
پس از ثبتنام و بارگذاری مدارک و مستندات مالکیتی زمین شامل کارت ملی و شناسنامه متقاضی،مدارک مربوط به خریداری زمین،کپی سند و یا نسق زراعی زمین و نقشه حدنگار زمین ، پروندهای در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تشکیل می شود و پس از استعلامات لازم توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و طی کردن فرآیند اداری سند مربوطه صادر میشود.
لازم به توضیح است در رابطه با املاکی که دارای تغییر کاربری جزئی و یا کلی هستند ابتدا باید مراحل مربوط به تشکیل پرونده در اداره جهادکشاورزی شهرستان محل وقوع زمین جهت تعیین تکلیف تغییر کاربری ها انجام شده و در صورت نیاز نسبت به اخذ مجوز تغییر کاربری از کمیسیون تبصره یک ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی و باغ ها و سپس اخذ استعلام های مربوطه از جهادکشاورزی اقدام گردد.