با گذشت بیش از یک ماه از شروع اعتراضات و با وجود تلاش های بسیاری که برای آرام سازی جامعه از سوی نهادهای مختلف در جریان است اما ظاهراً عده ای به هیچ وجه نمی خواهند که جامعه ایران روی آرامش ببیند و با گفتارها و رفتارهای خود بنزین بر آتش می پاشند.
البته این آتش افروزان فقط از جریان برانداز نبوده و بخش بزرگی از تداوم التهابات مدیون اظهارات تحریک آمیز جناح اصولگرا و رسانه های تندروی این جریان نظیر روزنامه کیهان می باشد.
روزنامه کیهان با تاکید بر لزوم ادامه فعالیت گشت ارشاد مدعی شده در صورتی که در این امر سستی شود فساد در جامعه رسمیت پیدا میکند!
به عبارتی در شرایطی که جامعه ایران به شدت نیازمند آرامش است روزنامه کیهان به دنبال تشنج آفرینی است و ظاهراً منفعت خود را در تداوم آشوب و التهاب و شاید هم در سقوط نظام می بیند و این در شرائطی است که اغلب سیاستمداران و جامعه شناسان رمز عبور از این بحران را آرامش و سعه صدر هر دو طرف ماجرا می دانند.
در همین رابطه دکتر تقی آزاد ارمکی استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران با بیان اینکه فروپاشی در دستور کار اعتراضات جامعه نیست، گفت: اگر جامعه احساس کند حکومت به دنبال ایجاد تغییر است، اعتراضات خود را پایان می دهد.
تقی آزاد ارمکی با بیان اینکه چندین راهکار برای پایان دادن به اعتراضات وجود دارد، اظهار کرد: اولین راهکار این است که باید اعلام آشتی عمومی کنیم. جامعه ایرانی با خود قهر است به طور مثال یک تصادف در خیابان می تواند به یک نزاع تبدیل شود یا اختلاف کوچک خانوادگی می تواند یک نزاع ایجاد کند. باید با یک نفس الهی، خدایی و انسانی همه را به آشتی دعوت کرد. در صورت ایجاد آشتی ملی، همگرایی اجتماعی هم پیدا خواهد شد.
وی ادامه داد: راهکار دوم این است که اقدام به تغییر آغاز شود. نظام باید در برخی حوزه ها یک تغییراتی نه خیلی زیاد بلکه محدودی انجام دهد. به طور مثال در فضای افکار عمومی برخی افراد وقتی حرف میزنند برای جامعه آزاردهنده هستند و وقتی کسی نقد میکند، آنها شروع میکنند به تهمت زدن و پرونده سازی. این افراد در جامعه خشونت ایجاد میکنند که به نظر من این افراد باید کنار بروند. پیشنهادم این است که افرادی مثل آقای سیدعباس صالحی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات که فردی اصولگرا، معتدل و عاقل است، بیشتر به کار گرفته شوند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: راهکار سوم اصلاح رویه هایی است که در کشور به لحاظ اجرا و عمل آزار دهنده است. دولت امکانات در اختیار دارد و قوی است و این رویه های آزار دهنده را باید اصلاح کند مثلا دریافت جواز از شهرداری یک فرایند دو ساله دارد. یک زمانی دریافت گذرنامه شش ماه زمان می برد. مرحوم هاشمی گفت باید سیستمی طراحی شود که گذرنامه یک روزه صادر شود حالا البته گذرنامه یک روزه صادر نمی شود ولی ده روزه که انجام می شود. مثال دیگر اینکه برای تعویض کنتور آب اول باید به چند نفر رشوه داد ولی با این وجود، طی کردن همین فرایندها برای تعویض کنتور، مردم را آزار می دهد. باید سیستم اصلاح شود تا مردم دیگر از این مسائل آزار نبینند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا معترضان به تغییرات حداقلی رضایت می دهند؟ تصریح کرد: بله . مهم این است که جامعه احساس کند که حکومت اعتراض را می پذیرد و دنبال ایجاد تغییرات است. جامعه که نمی خواهد از حکومت عبور کند. فروپاشی در دستور کار جامعه نیست البته گروه هایی که دنبال فروپاشی هستند هم وجود دارند اما کل جامعه می گوید از این وضع خسته شده ام. تغییرات محدود نشانه تغییرات بیشتر است و رفتارها در نظام سیاسی و اداری می تواند تغییر کند. قرار نیست که قانون اساسی تغییر کند زیرا تغییر قانون اساسی یعنی انقلاب صورت گرفته است.
این استاد دانشگاه همچنین با انتقاد از رویکرد صداوسیما در قبال اعتراضات و لزوم اصلاح آن، گفت: همه برنامه های تلویزیون مثل هم هست و مردم از آن خسته شده اند پس به سمت رسانه های دیگر مثل رسانه های فارسی زبان خارج از کشور می روند. همه برنامه های تلویزیون تکراری است. این رویکرد باید اصلاح شود.
آزاد ارمکی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا رویکرد اصلی اعتراضات به سمت سیاست ها است یا کل نظام؟ گفت: اعتراض به سیاست هاست و البته اعتراض به روشها و نگاه ها . برخی نگاه ها برای جامعه آزاردهنده است. برخی صاحبان تریبون مردم را دسته بندی کرده و یک دسته را تحقیر می کنند. برخی حرف ها نباید زده شود، نباید به منتقدان فحش داد، نباید به مردم توهین کرد. در مقابل باید با مردم پیامبرانه رفتار کرد. اگر برخی حرف ها زده نشود، جامعه آرام می گیرد. پیشنهاد دیگر من اصلاح زبان است. زبان شامل مجموعه از کلمات، عبارت ها و گزاره هاست. اگر به جای زبان تهدید و شماتت، با زبان اخلاق و محبت با جامعه صحبت شود، جامعه احساس آرامش می کند. به جای تهدید جامعه، آنها را دعوت به محبت و اخلاق کنید.
وی با اشاره به اینکه از زبان بدن نیروی انتظامی خشونت تولید می شود، گفت: زبان بدن آنها اینگونه است که به معترضان می گویند اگر تکان بخورید، میزنیم. معترض هم به دنبال راه دیگری برای اعتراض می رود و از این خیابان یا دانشگاه که نیروی امنیتی هست به خیابان یا دانشگاه دیگری رفته و آنجا اعتراض می کند. چون معترض تهدید می شود، اعتراض هم پایان نمی یابد. این در حالی است که زبان خشونت آمیز نیروی انتظامی باید مخصوص کسانی باشد که تخریب می کنند نه برای کسی که اعتراض می کنند.
این استاد جامعه شناسی درباره دعوت برخی از مسئولان حکومت به گفت وگو با جامعه، اظهار کرد: گفت و گو با چه کسی؟ آنها با خودشان گفت و گو گذاشته اند. شما تلویزیون را ببینید که با هم گفت وگو میکنند. در حالیکه باید با رقیب و معترض گفت وگو کرد. باید آن آدمی که در خیابان معترض است را به گفت وگو بیاورند نه اینکه با رفقای خود گفتوگو کنند. اینکه گفتوگو نیست بلکه رد و بدل کردن دوستی هاست.
آزاد ارمکی در پایان با بیان اینکه اگر جامعه احساس کند حکومت به دنبال ایجاد تغییر است، اعتراضات خود را پایان می دهد، اظهار کرد: در این شرایط بخش عمده معترضان کنار می روند و بخش کمی می مانند که دنبال تغییر نظام هستند و باید با آنها شیوه دیگری برخورد و آنها را مجاب کرد. الان با شرایط تراکم نیروهای معترض مواجه هستیم که آنها لایه لایه هستند. برخی با شیوه مدیریت شهری مشکل دارند، برخی شاید با رئیس جمهور مشکل دارند، یکی ممکن است با روحانیت مشکل دارد، یکی میگوید بیکارم و در واقع هر لایه دغدغه خاصی دارد. اکنون خواسته های متراکمی جمع شده است ولی اکثریت با تغییرات محدود که مقدمه تغییرات بزرگ است، کنار می روند و بخشی هم هستند که دغدغه فروپاشی دارند که باید در قبال آنها از شیوه دیگری استفاده کرد ولی با آنها هم نباید به گونه قهرآمیز برخورد کرد.